Langaas hengelaarsvis

Een kruising tussen Quasimodo en David Copperfield!

Zó zou je de langaas hengelaarsvis nog het beste kunnen omschrijven. Een beest met een gedrochtelijk uiterlijk dat bovendien zijn slachtoffers een dodelijke illusie voorspiegelt.

Nou ja, een gedrochtelijk uiterlijk. Schoonheid zit in het oog van de toeschouwer. Over esthetiek valt te twisten. Zo kent de langaas hengelaarsvis qua huidskleur twee verschijningsvormen: geel en oranje. Deze gekleurde schubbenhuid is bedekt met vlekken, wratten, strepen en plooien. Niet echt eigenschappen waar je een beauty contest mee gaat winnen.

Over effectiviteit valt echter niet te twisten. En de langaas hengelaarsvis is bijzonder effectief. Dodelijk effectief zelfs. De meeste dieren gebruiken camouflage om uit de klauwen van predators te blijven, de langaas hengelaarsvis daarentegen zet zijn sublieme maskering in om juist een onzichtbare predator te worden.

Als hij zich eenmaal goed heeft gepositioneerd, komt de langaas hengelaarsvis met de grote begoocheling op de proppen. Het is namelijk een vissoort die vist met een vistuigje! De eerste rugstekel is daarvoor omgevormd tot een bewegelijke hengel met op het uiteinde een vlezig op aas gelijkend aanhangsel. Het aas kan de vorm van een wormpje, kreeftje of klein visje aannemen.

Nietsvermoedende prooivissen denken een lekker snackje te kunnen scoren als zij het kunstaas in het vizier krijgen. Zich niet realiserend dat ze getruct worden en dat een gehaaide rover aan het andere uiteinde van de hengel zit. Op het moment dat ze in het nepaas willen happen, opent de hengelaar ook zijn bek. Een bek die bovendien met een factor twaalf opgerekt kan worden. Dat heeft twee voordelen. Enerzijds ontstaat er dan een grote onderdruk in de mondholte en dientengevolge een megazuigkracht. Het slachtoffer wordt derhalve met een noodvaart in de muil van de langaas hengelaarsvis gezogen. Anderzijds begrenst de gigabek van de goochelende vis nauwelijks anatomische afmetingen van de prooien die hij wenst op te zuigen.

Soms krijgt ook de langaas hengelaarsvis het heet onder zijn voeten en vertrouwt hij niet meer op zijn verhulling. Om aan predatie te ontkomen zet hij het op het zwemmen. Echter daar gaat de schoen enigszins wringen. De langaas hengelaarsvis is namelijk niet in het bezit van een zwemblaas en is derhalve een beroerde zwemmer. Maar als er nood aan de man is, zuigt hij een enorme hoeveelheid water op en perst dit weg via zijn kleine kieuwopeningen. Door dit straalmotoreffect spuit de langaas hengelaarsvis met een rotvaart weg!

Hij mag dan een van de weinige vissoorten zijn die niet gezegend is met een zwemblaas, de langaas hengelaarsvis behoort wel tot het selecte groepje vissen dat aan de wandel kan gaan op de zeebodem. Zijn borstvinnen zijn namelijk tot voetjes met teentjes geëvolueerd. Naast relaxt wandelen behoort zelfs galopperen tot zijn voortbeweegingsrepertoire. De langaas hengelaarsvis laat zien dat evolutionaire processen spectaculair kunnen verlopen: een vishengel op zijn kop en voetjes aan zijn romp. Verzin het maar!