‘Deadliest Catch’ is de naam van één van de populairste docuseries van Discovery Channel. En één van de spannendste!
Krabben vangen! Zoveel mogelijk! Dát is het thema!
Maar deze krabben liggen niet voor het opscheppen. Ze scharrelen op 200 meter diepte rond op de bodem van de ijskoude Beringzee! Om ze op te vissen worden 500 kilogram wegende ijzeren vangkooien van het spiegelgladde dek geschoven terwijl huizenhoge golven de vissersboot heen en weer kwakt. Daarbij wordt de bemanning bovendien doorlopend geteisterd door een nietsontziende poolwind die met een hoge snelheid over het vaartuig jakkert. Het moge duidelijk zijn; krabvissen is wel een baantje met de nodige gevaren!
Het moet dus wel een hele bijzondere krabbensoort zijn waar mensen zulke torenhoge risico’s voor nemen. En dat is ook zo. We praten hier over de rode koningskrab! De rode koningskrab wordt beschouwd als een absolute delicatesse. Het is de koningsklasse onder de krabben. Het vlees uit zijn poten en scharen heeft een natuurlijke, zoete smaak en smelt op je tong.
De superieure smaak plus de inspanning die geleverd moet worden om ze aan wal te krijgen, zorgen ervoor dat rode koningskrabben peperdure zeevruchten zijn. De krabvissers spelen met hun leven, maar worden daarvoor uiteindelijk wel rijkelijk beloond. Aan het einde van het jachtseizoen ligt er voor de bemanningsleden een moddervette cheque klaar die kan oplopen tot meer dan 100.000 dollar! Tja, daarvoor willen sommige mensen wel de dood in de ogen kijken!
De rode koningskrab wordt pas na menselijke interventie rood. Deze kleur verkrijgt hij als hij levend gekookt wordt. Een levende krab is grauw en grijs, maar dat verandert als er watermoleculen van 100 graden Celsius om hem heen gaan borrelen; dan slaat tie knalrood uit.
‘Zo rood als een kreeft’, wie kent de uitdrukking niet. Meestal gebezigd als mensen te lang hebben liggen bakken onder de koperen ploert; gelukkig niet als gevolg van het ronddobberen in kokend water. Dat doe je niet vrijwillig. In de middeleeuwen gebeurde het overigens wél onvrijwillig en werden valsmunters ondergedompeld in kokend water. In Deventer is een ketel tegen de gevel geschroefd die herinnert aan deze wrede tijden!
Als je een rode koningskrab wil gaan koken, moet je overigens wel een megapan in je keukenkastje hebben staan. Het zijn namelijk joekels van beesten. Het dier kan een gewicht bereiken van meer dan 10 kilogram en pootspanwijdte van meer dan 1,8 meter! De wereld kent overigens wel meer megakrabben. Eén van die krabben leeft in de Caribische archipel: de reuzenspinkrab Mithrax spinosissimus genaamd. Het is de grootste krabbensoort van dit deel van de wereld. Gezien zijn afmetingen mag hij toch niet in de schaduw staan van zijn noordelijke achterneef. Als de reuzenspinkrab zijn poten spant, meten we ‘slechts’ 60 centimeter bij een gewicht van ‘amper’ 3,0 kilogram.
Speelt de rode koningskrab een hoofdrol in de Deadliest Catch, de reuzenspinkrab doet je direct denken aan de film War of the Worlds; ze lijken op de driepotige machines uit deze film die Londen in puin schieten. Alleen heeft de reuzenspinkrab geen drie poten, maar vier paar spinachtige looppoten en één paar scharen.
Ook de reuzenspinkrab wordt fel bejaagd. Hun leefgebied is geen zanderige bodem, maar het kleurrijke koraalrif. De methodes die worden gebruikt om de rode koningskrab boven water te krijgen, zouden desastreus uitwerken op het rif. Als hier de loodzware krabvangkooien worden afgezonken, wordt het riflandschap in een klap vermorzeld. Lokale vissers grissen derhalve handmatig reuzenspinkrabben uit het rif om ze daarna op de barbecue te garen.
Zo nu en dan wordt ook geprobeerd om reuzenspinkrabben te kweken. Doordat de beesten een kort larvaal stadium kennen en razendsnel groeien, zijn ze uitermate geschikt voor aquacultuur. Daarnaast wordt handig van ze gebruikgemaakt bij de kweek van andere vissen!
Hoe zit dat?
Bij het kweken van vissen worden megakooien gebruikt. Echter binnen een mum van tijd zijn deze kooien begroeid met algen. Deze micro-organismen woekeren zo snel dat de doorstroming van water in de kooien ernstig belemmerd raakt. Hetgeen uiteraard funest is voor de kweekvissen.
Visboeren kunnen de kooien behandelen met een chemisch goedje, maar daarmee vergiftigen ze ook het water. Ze kunnen er ook voor kiezen om de algen te laten wegvreten door een ander organisme. De reuzenspinkrab is een prima kandidaat voor deze klus: het beest is groot, niet agressief en een echte grazer voor wat betreft algen. Bovendien groeien de krabben razendsnel en kunnen ze uiteindelijk ook verkocht worden in de vishandel! Deze manier van werken wordt integrated multitrophic aquacuture (IMPA) genoemd.
